ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان یک پایهی فلزی (معمولاً از جنس تیتانیوم یا آلیاژهای دیگر) است که با عمل جراحی درون استخوان فک قرار میگیرد. تیتانیوم به دلیل سازگاری زیستی و توانایی جوش خوردن با استخوان (اُسئواینتگریشن) به کار میرود. پس از جوش خوردن ایمپلنت به استخوان، تاج دندان (روکش) یا یک پروتز به ایمپلنت متصل میشود و عملکرد و ظاهر دندان طبیعی را بازیابی میکند.
مزایای ایمپلنت دندان
1. ظاهر طبیعی و حس مشابه دندان واقعی
ایمپلنتها از نظر ظاهری بسیار شبیه به دندانهای طبیعی هستند. روکشهایی که روی ایمپلنت نصب میشوند، از مواد باکیفیت مانند سرامیک یا زیرکونیا ساخته میشوند که هم از نظر رنگ و هم از نظر اندازه با دندانهای طبیعی هماهنگی دارند.
2. دوام و ماندگاری بالا
ایمپلنتها در صورت مراقبت صحیح، میتوانند به مدت طولانی (گاهی حتی یک عمر) باقی بمانند. از آنجا که ایمپلنت درون استخوان فک جوش میخورد، نسبت به روشهای جایگزینی دیگر مانند پروتزهای متحرک یا بریجهای دندانی استحکام بیشتری دارد.
3. حفظ سلامت استخوان فک
پس از از دست دادن دندان، استخوان فک به دلیل نبود تحریک ناشی از فشار جویدن تحلیل میرود. اما ایمپلنت با جایگزینی ریشه دندان و انتقال فشار به استخوان، از تحلیل استخوان جلوگیری میکند.
4. بهبود عملکرد دهان و دندان
با استفاده از ایمپلنت، بیماران میتوانند به راحتی غذا بخورند و صحبت کنند. برخلاف دندان مصنوعی متحرک که ممکن است جابهجا شود، ایمپلنتها ثابت هستند و در جای خود محکم باقی میمانند.
5. عدم آسیب به دندانهای مجاور
برخلاف بریجهای دندانی که نیاز به تراشیدن دندانهای سالم مجاور دارند، ایمپلنت بدون تأثیر بر دندانهای اطراف جایگزین دندان از دست رفته میشود.
6. مراقبت آسان و مشابه با دندانهای طبیعی
مراقبت از ایمپلنتها مشابه با دندانهای طبیعی است و تنها شامل مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و چکاپهای دورهای میشود.
معایب ایمپلنت دندان
1. هزینه بالا
هزینه ایمپلنت به دلیل فرآیند جراحی پیچیده و مواد به کار رفته بالا است. با این حال، باید این را به عنوان یک سرمایهگذاری طولانیمدت در نظر گرفت.
2. طولانی بودن فرآیند درمان
کاشت ایمپلنت میتواند ماهها طول بکشد. پس از کاشت پایه ایمپلنت، معمولاً 3 تا 6 ماه زمان برای جوش خوردن ایمپلنت با استخوان نیاز است.
3. خطرات و عوارض جراحی
مانند هر جراحی دیگر، خطراتی مانند عفونت، آسیب به عصبهای اطراف، تحلیل استخوان یا شکستگی ایمپلنت ممکن است رخ دهد. این عوارض نادر هستند و با برنامهریزی و مراقبت مناسب کاهش مییابند.
4. نیاز به تراکم استخوان کافی
برای کاشت موفق ایمپلنت، بیمار باید دارای استخوان فک سالم و با تراکم کافی باشد. در صورت تحلیل استخوان، ممکن است نیاز به پیوند استخوان یا دیگر اقدامات پیشنیاز باشد.
5. نیاز به مراقبت دقیق پس از جراحی
پس از جراحی، رعایت بهداشت دهان و دندان و پیروی از دستورالعملهای دندانپزشک برای جلوگیری از عفونت و مشکلات احتمالی ضروری است.
انواع ایمپلنتهای دندانی
1. ایمپلنتهای اندوستئال (Endosteal)
این نوع ایمپلنتها رایجترین نوع بوده و بهطور مستقیم در استخوان فک قرار میگیرند. معمولاً به شکل پیچ یا سیلندر هستند.
2. ایمپلنتهای سابپریوستئال (Subperiosteal)
این نوع ایمپلنت زیر لثه و بر روی استخوان فک قرار میگیرد و در مواردی که استخوان کافی برای استفاده از ایمپلنتهای اندوستئال وجود ندارد، بهکار میرود.
3. ایمپلنتهای زیگوماتیک (Zygomatic Implants)
این نوع ایمپلنتها برای افرادی با تحلیل شدید استخوان فک به کار میروند و به جای فک بالا، در استخوان گونه (زیگوماتیک) قرار میگیرند.
ملاحظات برای انتخاب ایمپلنت
1. وضعیت سلامت عمومی
بیمارانی با دیابت کنترلنشده، بیماریهای خودایمنی یا مشکلات قلبی نیاز به بررسی دقیق دارند.
2. تراکم و حجم استخوان فک
اگر استخوان کافی وجود نداشته باشد، میتوان از پیوند استخوان یا دیگر روشهای بازسازی استفاده کرد.
3. توجه به بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت روزانه و مراجعه به دندانپزشک برای چکاپهای دورهای ضروری است.
نکات پایانی
ایمپلنت دندان راهحلی پایدار و موثر برای جایگزینی دندانهای از دست رفته است و با مشاوره دقیق با دندانپزشک، میتوان تصمیمگیری درستی درباره استفاده از آن انجام داد.