در این مقاله، به بررسی کامل تفاوتهای بین ارتودنسی ثابت و متحرک خواهیم پرداخت تا به شما کمک کنیم تصمیم بهتری در انتخاب روش درمانی مناسب بگیرید. همچنین، میتوانید از نوبتدهی آنلاین در دندانپزشکی حضرت زهرا استفاده کنید تا مشاوره تخصصی و خدمات درمانی حرفهای دریافت کنید.
تفاوت و جزئیات کامل ارتودنسی ثابت و متحرک همراه با زمان درمان، مراقبتها و اهمیت مشاوره
ارتودنسی به عنوان یکی از روشهای تخصصی دندانپزشکی برای اصلاح ناهنجاریهای دندانی و فکی شناخته میشود و در دو دسته اصلی ثابت و متحرک قرار میگیرد. بسته به نوع مشکل، سن بیمار و هدف درمان، از یکی از این روشها استفاده میشود. در این مطلب، علاوه بر توضیح انواع ارتودنسی، به جزئیات زمان درمان، مراقبتها و اهمیت مشاوره با متخصص ارتودنسی اشاره میکنیم.
ارتودنسی ثابت
1. تعریف:
ارتودنسی ثابت شامل دستگاههایی است که به دندانها متصل میشوند و بیمار نمیتواند آنها را جدا کند. این روش برای اصلاح مشکلات پیچیده دندان و فک به کار میرود و دقیقترین نتایج را ارائه میدهد.
2. انواع ارتودنسی ثابت:
• براکت فلزی:
رایجترین نوع ارتودنسی با مقاومت بالا و هزینه مناسب.
• براکت سرامیکی:
ظاهری زیباتر و شفافتر دارد و برای بیمارانی که به ظاهر اهمیت میدهند مناسب است.
• براکت لینگوال:
براکتها در پشت دندانها قرار میگیرند و کاملاً پنهان هستند.
• براکت دیمون (خودلیگچرینگ):
براکتهای مدرن با کاهش فشار و زمان درمان سریعتر.
3. مدت زمان درمان:
• ارتودنسی ثابت معمولاً بین 12 تا 36 ماه زمان نیاز دارد.
• عواملی مانند شدت ناهنجاری، سن بیمار و همکاری در رعایت توصیههای پزشک بر طول درمان تأثیرگذار هستند.
4. ارتودنسی برای تکدندان:
• ارتودنسی میتواند برای اصلاح مشکلات موضعی مانند چرخش یا فاصله یک دندان نیز انجام شود.
• این روش مناسب زمانی است که مشکل بهصورت موضعی بوده و کل قوس دندانی تحت تأثیر قرار نگیرد.
ارتودنسی متحرک و فانکشنال
1. تعریف ارتودنسی متحرک:
این روش شامل دستگاههایی است که بیمار میتواند آنها را از دهان خارج کند. برای اصلاح مشکلات خفیف دندان یا به عنوان درمان مکمل استفاده میشود.
2. ارتودنسی فانکشنال:
• نوعی ارتودنسی متحرک است که برای اصلاح ناهنجاریهای فکی بهویژه در کودکان و نوجوانان در حال رشد به کار میرود.
• دستگاههایی مانند Twin Block، Bionator و Herbst Appliance با هدایت رشد فکها به اصلاح مشکلات کمک میکنند.
3. بهترین زمان برای ارتودنسی فانکشنال:
• این روش در سنین رشد (معمولاً بین 8 تا 12 سالگی) بیشترین اثرگذاری را دارد.
• برای اصلاح جلو بودن فک بالا یا عقب بودن فک پایین بسیار مؤثر است.
مراقبتهای حین درمان ارتودنسی
1. بهداشت دهان و دندان:
• مسواک زدن منظم با مسواک مخصوص ارتودنسی.
• استفاده از نخ دندان یا واترجت برای تمیز کردن اطراف براکتها.
• مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی.
2. تغذیه:
• پرهیز از خوردن غذاهای سفت و چسبناک مانند آجیل، آدامس یا پاپکورن.
• مصرف غذاهای نرم و خرد کردن مواد غذایی به قطعات کوچک.
3. مراقبت از دستگاه ارتودنسی:
• اجتناب از وارد کردن فشار اضافی به براکتها یا سیمها.
• در صورت آسیب به دستگاه، فوراً با متخصص تماس بگیرید.
مزایا و معایب ارتودنسی ثابت و متحرک
برای انتخاب روش مناسب ارتودنسی، آگاهی از مزایا و معایب هر روش بسیار مهم است. هر دو نوع ثابت و متحرک بسته به شرایط بیمار، سن و نوع ناهنجاری، کاربردهای متفاوتی دارند. در ادامه به مزایا و معایب هر روش پرداخته میشود.
ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت یکی از پرکاربردترین روشهای ارتودنسی است که برای درمان مشکلات پیچیده دندانها و فک استفاده میشود.
مزایا:
1. دقت بالا در حرکت دندانها:
• این روش به دلیل اتصال دائمی دستگاهها به دندانها، دقت بسیار بالایی در جابجایی دندانها و اصلاح ناهنجاریها دارد.
• برای درمان مشکلات پیچیده مانند کراس بایت، آندربایت و شلوغی شدید دندانها بهترین گزینه است.
2. عدم نیاز به همکاری بیمار:
• چون دستگاهها ثابت هستند، بیمار نمیتواند آنها را جدا کند، بنابراین تأثیر درمان به همکاری بیمار وابسته نیست.
3. قابلیت اصلاح ناهنجاریهای شدید:
• مناسب برای اصلاح مشکلات پیشرفته دندانها و فکها که روشهای دیگر نمیتوانند بر آنها اثرگذار باشند.
4. پایداری طولانیمدت:
• نتایج درمان ارتودنسی ثابت معمولاً ماندگاری بیشتری دارند.
معایب:
1. ظاهر قابل مشاهده:
• براکتها و سیمهای ارتودنسی روی دندانها قابل مشاهده هستند و ممکن است برای برخی افراد ناخوشایند باشد. البته با استفاده از براکتهای سرامیکی یا لینگوال، این مشکل کاهش مییابد.
2. نیاز به مراقبت دقیق:
• تمیز کردن دندانها و براکتها دشوارتر است و در صورت بیتوجهی، خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه افزایش مییابد.
3. احتمال آسیب به براکتها و سیمها:
• جویدن غذاهای سفت یا چسبناک ممکن است به براکتها یا سیمها آسیب برساند و نیاز به تعمیر داشته باشد.
4. احساس ناراحتی اولیه:
• ممکن است در روزهای ابتدایی بیمار درد یا ناراحتی را تجربه کند، بهخصوص پس از تنظیم سیمها.
ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک شامل دستگاههایی است که بیمار میتواند آنها را از دهان خارج کند و معمولاً برای درمان ناهنجاریهای خفیف تا متوسط استفاده میشود.
مزایا:
1. راحتی در استفاده:
• بیمار میتواند دستگاهها را هنگام غذا خوردن، مسواک زدن یا در موقعیتهای خاص از دهان خارج کند.
2. ظاهر کمتر قابل مشاهده:
• بهویژه در مورد الاینرهای شفاف (مانند اینویزیلاین)، دستگاهها تقریباً نامرئی هستند و از نظر زیبایی، گزینه مناسبی محسوب میشوند.
3. بهداشت دهان و دندان آسانتر:
• به دلیل قابلیت خارج کردن دستگاه، بیمار میتواند دندانهای خود را بهراحتی تمیز کند و از مشکلاتی مانند پوسیدگی جلوگیری کند.
4. انعطافپذیری در درمان:
• مناسب برای اصلاح ناهنجاریهای خفیف و برخی مشکلات رشدی فکها، بهویژه در کودکان و نوجوانان.
معایب:
1. وابستگی به همکاری بیمار:
• موفقیت درمان کاملاً به میزان همکاری بیمار بستگی دارد. اگر بیمار دستگاه را به طور مداوم استفاده نکند، درمان ممکن است طولانی شود یا بینتیجه باشد.
2. محدودیت در اصلاح ناهنجاریهای پیچیده:
• ارتودنسی متحرک معمولاً نمیتواند مشکلات پیچیده دندان و فک را بهخوبی اصلاح کند.
3. احتمال گم شدن یا آسیب دیدن دستگاه:
• چون دستگاهها قابل جابجایی هستند، ممکن است بیمار آنها را گم کند یا در اثر مراقبت نادرست دچار آسیب شوند.
4. طولانیتر بودن درمان در برخی موارد:
• به دلیل فشار ملایمتر و وابستگی به استفاده منظم، مدت زمان درمان ممکن است نسبت به ارتودنسی ثابت بیشتر باشد.
جمعبندی
• ارتودنسی ثابت: مناسب برای اصلاح مشکلات پیچیده و نیازمند مدت زمان درمان بیشتر (12 تا 36 ماه) است. دقت بالا و تأثیر طولانیمدت از ویژگیهای این روش است.
• ارتودنسی متحرک و فانکشنال: برای مشکلات خفیفتر یا اصلاح رشد فکها در دوران کودکی و نوجوانی به کار میروند. فانکشنال در سن رشد (8 تا 12 سالگی) بهترین نتایج را دارد.
• ارتودنسی برای تکدندان: در مواردی مانند چرخش یا فاصله یک دندان نیز قابل انجام است.
برای انتخاب بهترین روش درمانی، مشاوره با یک متخصص ارتودنسی ضروری است. در کلینیک دندانپزشکی حضرت زهرا، متخصصان ما با توجه به شرایط خاص هر بیمار، بهترین روش درمان را پیشنهاد میدهند. همچنین، میتوانید برای نوبتدهی آنلاین به وبسایت ما مراجعه کنید و از خدمات تخصصی و حرفهای ما بهرهمند شوید.
